Ostatnia aktualizacja 5 lutego 2014 przez admin
Tlenek węgla (czad) jest gazem silnie trującym, bezbarwnym i bezwonnym, nieco lżejszym od powietrza, co powoduje, że łatwo się z nim miesza i w nim rozprzestrzenia. Niemal każdego dnia środki masowego przekazu informują o przypadkach zatrucia tlenkiem węgla. Również w naszej gminie zdarzyły się takie przypadki. W rozwinięciu wiadomości m. in. o tym, jakie mogą być objawy zatrucia i jak postępować, by się przed nim uchronić.
CZYM JEST TLENEK WĘGLA?
Zatrucia tlenkiem węgla nasilają się w sezonie grzewczym. W okresie zimowym większość użytkowników budynków dodatkowo uszczelnia okna i drzwi, tym samym ograniczając wymianę powietrza w pomieszczeniu. Wówczas paliwo grzewcze ulega niepełnemu spalaniu i tworzy się tlenek węgla. Może to doprowadzić do zaburzenia ciągu w przewodach kominowych i dostawania się czadu do wewnątrz mieszkania.
Tlenek węgla, zwany potocznie czadem (CO) jest niewidocznym, pozbawionym zapachu gazem, co powoduje trudności z jego wykryciem. Powstaje podczas procesu niepełnego spalania materiałów palnych, w tym paliw. Jego źródłem są najczęściej źle zainstalowane lub niesprawne kuchenki gazowe, piece, urządzenia elektryczne, grille, kominki czy samochody. Tlenek węgla stanowi bardzo duże zagrożenie zarówno dla ludzi jak i zwierząt, ponieważ bardzo łatwo łączy się z hemoglobiną (300 razy szybciej niż tlen), w wyniku czego powoduje niedotlenienie tkanek i może doprowadzić do śmierci.
OBJAWY ZATRUCIA TLENKIEM WĘGLA
– w stężeniach ok. 60-240 mg/m³ po paru godzinach – ból głowy,
– w stężeniach ok. 450 mg/m³ po 1-2 godzinach – ból głowy, mdłości, wymioty, osłabienie mięśni,
– w stężeniach ok. 900-1000 mg/m³ po 2 godzinach – zapaść, utrata przytomności,
– w stężeniach ok. 1800-2000 mg/m³ po 20 minutach – zapaść i ryzyko zgonu po 2 godzinach,
– w stężeniach ok. 4000 mg/m³ po 5-10 minutach – zapaść i ryzyko zgonu po 30 minutach,
– w stężeniach ok. 8000 mg/m³ po 1-2 minutach – zapaść i ryzyko zgonu po 10-15 minutach.
Przy wysokich stężeniach CO (ok. 15000 mg/m³), już po kilku wdechach bez objawów ostrzegawczych może nastąpić zgon.
Osoby, które zatruły się tlenkiem węgla są narażone na powikłania m.in. zmiany zwyrodnieniowe w ośrodkowym układzie nerwowym, nerwobóle i niewydolność płuc. W przypadku zatrucia przewlekłego: bóle głowy, znużenie, zmiany w ośrodkowym układzie nerwowym, które objawiają się pogorszeniem pamięci i zdolności koncentracji, bezsennością.
JAK POSTĘPOWAĆ PRZY ZATRUCIU CZADEM
1. Osobę, u której podejrzewa się zatrucie tlenkiem węgla, należy jak najszybciej wynieść z miejsca, w którym ulatniał się czad. Akcję może przeprowadzić także Państwowa Straż
Pożarna, która dysponuje odpowiednim sprzętem izolującym drogi oddechowe.
2. Należy jak najszybciej zapewnić dopływ świeżego powietrza do pomieszczenia.
3. Jeśli jest taka możliwość, jak najszybciej podać tlen osobie, która zatruła się czadem.
4. Jeżeli osoba poszkodowana nie oddycha, ma zatrzymaną akcję serca, należy niezwłocznie zastosować sztuczne oddychanie metodą usta-usta, aparatem AMBU oraz wykonać masaż serca.
JAK CHRONIĆ SIĘ PRZED CZADEM
Zatrucie tlenkiem węgla często wynika z niewłaściwej eksploatacji budynku i znajdujących się w nich urządzeń i instalacji grzewczych, w tym szczególnie piecyków gazowych w łazienkach, kominków i innych urządzeń, w których w czasie spalania materiałów palnych powstaje tlenek węgla.
Aby zmniejszyć ryzyko zatrucia czadem należy przestrzegać następujących zasad:
1. Wyposażyć mieszkanie w czujniki dymu i tlenku węgla.
2. Zapewnić skuteczną wentylację w pomieszczeniach.
3. Nie ogrzewać pomieszczeń za pomocą kuchenek gazowych.
4. Nie zatykać przewodów wentylacyjnych oraz kratek wentylacyjnych w drzwiach
do łazienki.
5. Właściwie eksploatować wszelkie urządzenia gazowe i zapewnić im dobry stan techniczny.Pamiętaj, nie zaklejaj kratek wentylacyjnych ani okien!
Powyższe może prowadzić do niedrożności przewodów, braku ciągu, a nawet do powstawania zjawiska ciągu wstecznego, polegającego na tym, że dym zamiast wydostawać się przewodem kominowym na zewnątrz, cofa się z powrotem do pomieszczenia.
KONTROLA STANU TECHNICZNEGO INSTALACJI GAZOWYCH ORAZ PRZEWODÓW KOMINOWYCH:
Zgodnie z § 34 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109 poz. 719), w obiektach lub ich częściach, w których odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego, usuwa się zanieczyszczenia z przewodów dymowych i spalinowych:
• cztery razy w roku w domach opalanych paliwem stałym (np. węglem, drewnem),
• dwa razy w roku w domach opalanych paliwem ciekłym i gazowym,
• co najmniej jeden raz w miesiącu, jeżeli przepisy miejscowe nie stanowią inaczej, w zakładach gastronomicznych, które są miejscem żywienia dużej liczby ludzi,
• co najmniej jeden raz w roku należy usuwać zanieczyszczenia z przewodów wentylacyjnych.
Zgodnie z art. 62 ust. 1 pkt1 c ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 1409 ) właściciele i zarządcy bloków mieszkalnych i domów jednorodzinnych zobowiązani są do okresowej kontroli co najmniej raz w roku stanu technicznego instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych).
