Ostatnia aktualizacja 19 października 2018 przez admin
Do miłośników dziedzictwa kulturowego regionu Małopolski, troszczących się o zanikające tradycje i pielęgnujących folklor po raz kolejny trafiła nagroda im. Romana Reinfussa przyznawana przez Województwo Małopolskie – wśród wyróżnionych znalazł się Mariusz Zieliński, dyrektor Biblioteki Publicznej w Zielonkach. Wyróżnienie odebrał z rąk Leszka Zegzdy, członka zarządu Województwa Małopolskiego, 16 października podczas IV Kongresu Kultury Regionów, odbywającego się w Nowym Sączu.
Samorząd województwa małopolskiego co roku docenia ogromny wkład osób pielęgnujących spuściznę Małopolski, przyznając najbardziej zaangażowanym nagrodę im. Romana Reinfussa, wybitnego etnografa i badacza sztuki ludowej. W tym roku przyznano 3 nagrody i 2 wyróżnienia.
Jedno z wyróżnień otrzymał dyrektor Biblioteki Publicznej w Zielonkach Mariusz Zieliński, aktywny działacz na rzecz przywrócenia i trwałego kultywowania tradycji i zwyczajów miejscowości Zielonki i naszej gminy. Jest inicjatorem i popularyzatorem wydarzeń i uroczystości związanych z zachowaniem dziedzictwa kulturowego gminy Zielonki, w tym promujących dawne obrzędy i zwyczaje. Zainicjował m.in. wieczory niepodległości w Zielonkach, zrekonstruował też dawno zanikły w tej okolicy zwyczaj darcia pierza. Mariusz Zieliński zaangażował się też w propagowanie noszenia stroju krakowskiego podczas uroczystości kościelnych, jest inicjatorem etnosesji fotograficznych. Jako dyrektor Biblioteki cyklicznie organizuje również gry terenowe, w których chętnie bierze udział młodzież szkolna. To jednak nie wszystko – zaangażował się też w odnowienie czterech kapliczek przydrożnych, a także zinwentaryzowanie i uporządkowanie zabytkowych nagrobków na cmentarzach w Zielonkach i Korzkwi. Najważniejsze jednak jest to, że w 2014 r. z jego inicjatywy przy Bibliotece Publicznej w Zielonkach otwarto Izbę Regionalną, w której znalazły swoje miejsce pamiątki ofiarowane przez mieszkańców Zielonek: obrazy i figury sakralne, przedmioty codziennego użytku, stroje krakowskie, jak również obrazy Katarzyny Gawłowej – malarki prymitywistki z Zielonek. Zasługą dyrektora M. Zielińskiego jest też wyposażenie Izby Regionalnej w liczne, odtworzone według starych wzorów typowych dla Zielonek, komplety strojów regionalnych i biżuterii.
A kto otrzymał nagrodę im. Romana Reifussa? Główna nagroda trafiła do Marii Magdaleny Kroh – wybitnej etnograf i muzeolog. Przez 33 lata pracowała w sądeckim skansenie jako etnograf i kustosz, pełniła funkcję kierownika działu etnografii. Przez wiele lat prowadziła badania terenowe na temat kultury ludowej wsi. Jest także autorką scenariuszy oraz realizatorką wielu wystaw na temat lokalnej obrzędowości. Dzięki jej staraniom Sądecki Park Etnograficzny stał się wizytówką miasta i regionu.
Laureatka II Nagrody im. Romana Reinfussa to Barbara Paluchowa – obchodząca 50-lecie pracy twórczej malarka, poetka i animatorka kultury, związana z uzdrowiskami ziemi sądeckiej – Krynicą-Zdrój i Piwniczną-Zdrój. Jest pomysłodawczynią i współorganizatorką znanych od 20 lat w Polsce i Słowacji wydarzeń kulturalnych – Międzynarodowych Spotkaniach Poezji i Muzyki Gór “Wrzosowisko”, Międzynarodowego Konkursu Poetyckiego “Sen o Karpatach” i Międzynarodowych Plenerów Malarskich „Beskid pędzlem zapisany”. Co roku biorą w nich udział malarze i fotograficy różnych kultur – Łemkowie, Polacy, Słowacy i Ukraińcy.
Trzecia nagroda trafiła do Andrzeja Słoniny z Bogdanówki w gminie Tokarnia – rodowitego Kliszczaka, który poświęcił się chronieniu dziedzictwa swojej małej ojczyzny. W 2007 r. założył w ponad stuletniej stodole Kliszczackie Ekomuzeum. Przywrócił do życia stary zwyczaj – święto ziemniaka zwane Tuka i co roku je organizuje, podczas niego można zobaczyć jak wyglądają tradycyjne wykopki, posłuchać lokalnego gawędziarza i muzyki wykonywanej przez regionalne zespoły oraz spróbować lokalnych potraw z ziemniaków. Jest też uznanym rzeźbiarzem ludowym i organizuje warsztaty dla dzieci.
Województwo Małopolskie, prócz wymienionego wyróżnienia dla przedstawiciela gminy Zielonki Mariusza Zielińskiego, przyznało też wyróżnienie honorowe. Otrzymał je, zmarły w czerwcu tego roku, Teodor Gocz w uznaniu za wybitne zasługi na rzecz ratowania dziedzictwa kulturowego Łemkowszczyzny. W szczególnie trudnych dla Łemków czasach komunizmu, w 1968 r. założył Muzeum Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej, pół wieku temu zdecydował się przeznaczyć na nie swoją zagrodę, a przez kolejne lata całkowicie społecznie zajmował się placówką. Aby zabezpieczyć w muzeum unikatową część dziedzictwa kulturowego regionu Łemkowszczyzny sam gromadził eksponaty, konserwował je i rozbudowywał muzeum. Był bardzo aktywnym animatorem odradzającego się po akcji „Wisła” życia kulturalnego na Łemkowszczyźnie. Integrował łemkowską młodzież prowadząc zespoły folklorystyczne: w latach 50. XX w. założył w Zyndranowej zespół ludowy przedstawiający „Łemkowskie wesele” oraz zespoły teatralne w Zyndranowej, Tylawie, Olchowcu i Polanach. Był pomysłodawcą i inicjatorem święta kultury i tradycji łemkowskich „Od Rusal do Jana”, które od 1992 r. jest organizowane w Zyndranowej.
Nagroda im. Romana Raifussa przyznawana jest na podstawie uchwały Zarządu Województwa Małopolskiego, jak czytamy w regulaminie: „osobom, których postawa życiowa wspiera zachowanie lokalnej tożsamości kulturowej – za całokształt działalności w dziedzinie ochrony lokalnego dziedzictwa kulturowego”. Jak powiedział członek zarządu Województwa Małopolskiego Leszek Zegzda, najczęściej miłośnicy małopolskiej kultury poświęcają się pasji bez otrzymywania za to wynagrodzenia, w związku z tym jest to nagroda finansowa – I nagroda wynosi 10 tys. zł, II nagroda – 6 tys. zł, III nagroda – 4 tys. zł; wyróżnienia nie mają formy pieniężnej.
Gratulujemy dyrektorowi Mariuszowi Zielińskiemu wyróżnienia i znalezienia się w tak zaszczytnym gronie.
Przy okazji przypominamy również, że w 2014 r. wyróżnienie im. Romana Reifussa otrzymał Henryk Banaś – założyciel, opiekun i kustosz założonej w Bibicach w 1964 roku Izby Regionalnej, prowadzonej przez niego przez blisko 50 lat społecznie, kronikarz dziedzictwa kulturowego Bibic, autor książęk m.in. “Bibicka pieśń”, “Wesele krakowskie z Bibic”, pomysłodawca wystawiania “Wesela Bibickiego” w rodzinnnej wsi i nie tylko; odnowiciel i propagator zwyczaju pucheroków.
MKF, źródło inf. www.malopolska.pl LINK
 |
|
 |
 |
 |
 |
 |
