Ostatnia aktualizacja 8 lutego 2024 przez TN
Izba Regionalna w Zielonkach została ponownie wzbogacona przez Józefa Olchawę o cenne archiwalia dotyczące naszego regionu. Tym razem jest to dar sprzed ponad 100 lat – do zasobu zieloneckiej placówki trafił numer wydawanego od 1910 r. przez Polskie Towarzystwo Krajoznawcze czasopisma „Ziemia”. Egzemplarz, który otrzymaliśmy pochodzi z kwietnia 1923 r.
Wśród różnych interesujących artykułów znajdziemy obszerny opis Korzkwi autorstwa pisarki i działaczki społecznej Emilii Sukertowej. Nakreślono w nim obraz ówcześnie zrujnowanego korzkiewskiego zamku, przywołując przy tym bogate dzieje zamczyska i legendy z nim związane. Analizując tekst, warto podkreślić walory literackie opisów architektury poczynionych przez Sukertową, co pokazuje wrażliwość autorki na dziedzictwo materialne Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Tekst dopełniają niezwykle cenne dla współczesnych historyków zdjęcia, dokumentujące stan zachowania byłej rycerskiej siedziby w latach 20. ubiegłego wieku.
Z artykułem poświęconym korzkiewskim zabytkom niejako koresponduje sąsiadujący z nim opis projektu utworzenia w dolinie Prądnika rezerwatu przyrodniczego, sporządzony przez leśnika Stanisława Richtera. Mapie w skali 1:75000 towarzyszy charakterystyka lokalnej szaty roślinnej i czyhających na nią zagrożeń. Richter szczególną uwagę zwraca na skutki gospodarcze karczowania lasów i wypasu kóz powodujących, według jego wiedzy, wylewy Prądnika. W tekście pobrzmiewa także patriotyzm autora. Głosi on bowiem, że dalsze lekkomyślne eksploatowanie doliny będzie „hańbą dla całego kulturalnego społeczeństwa”. Historia pokazała, że Stanisław Richter nie mylił się, a gwałtowne wzrosty poziomu wody na rzece Prądnik (Białucha) to problem, z którym zmagają się także współcześni mieszkańcy gminy Zielonki.
W ramach ciekawostki, wertując dokładniej gazetę, uważny czytelnik znajdzie wzmiankę o tradycji Herodów, którą dr Marceli Nałęcz-Dobrowolski wywodzi ze średniowiecznych misteriów. Fragment ten jest częścią dłuższego, głęboko uźródłowionego, artykułu etnograficznego zatytułowanego „Uosobienie śmierci w wierze ludu polskiego”.
Bardzo dziękujemy Józefowi Olchawie za przekazanie do zbiorów Izby kolejnego tak ciekawego i wartościowego obiektu. Takie dary jeszcze bardziej unaoczniają sens dbania o pamiątki przeszłości, ponieważ stanowią one bezcenny depozyt wiedzy poprzednich pokoleń, które mierzyły się często z podobnymi wyzwaniami, co my.
Szymon Kozieja
