Ostatnia aktualizacja 18 października 2022 przez KB
W poprzednim tygodniu w gminie Zielonki obchodziliśmy Tydzień Kultury Ludowej zwieńczony Świętem Stroju Krakowskiego, który zgodnie z uchwałą Rady Gminy odbył się 15 października, a który objęła honorowym patronatem Pierwsza Dama Agata Kornhauser-Duda. W obchody tygodnia włączyły się wszystkie gminne szkoły podstawowe i przedszkola oraz część prywatnych. Przy wsparciu Biblioteki Publicznej w Zielonkach wraz z filiami, dzieci i młodzież poznawały tradycje i zwyczaje „małej Ojczyzny”, a najczęściej rozmawiano o stroju krakowskim. W sobotę podczas I Święta Stroju Krakowskiego w Zielonkach bohaterem dnia był właśnie strój krakowski – haftowane gorsety, przyozdobione cekinami i sutaszem oraz kaftany krakowskie mieniły się w październikowym słońcu.
W ramach Tygodnia Kultury Ludowej młodsze klasy ze Szkoły Podstawowej w Zielonkach zwiedzały Izbę Regionalną działającą przy zieloneckiej książnicy. Starsi uczniowie mogli wziąć udział w szkolnym konkursie plastycznym. Odbywały się prelekcje i wykłady. Podsumowaniem tych działań był Dzień Edukacji Narodowej z pasowaniem uczniów klas pierwszych i wizytą gości z podhalańskiej Morawczyny. Uczniowie ze szkoły w Woli Zachariaszowskiej uczestniczyli w tematycznych zajęciach bibliotecznych na temat lokalnego dziedzictwa kulturowego. Z kolei szkoła w Bibicach zorganizowała dla swoich wychowanków wystawę oraz wykłady poświęcone kulturze ludowej. Wśród prelegentów znaleźli się: dyrektor Publicznej Biblioteki w Zielonkach Mariusz Zieliński, radna gminy Zielonki i przewodnicząca Koła Seniora z Węgrzc Zofia Kot, sołtys Węgrzc i radna gminy Magdalena Listoś, przedstawicielka Rady Rodziców Izabela Mól-Truskolaska i Katarzyna Żak, zastępca dyrektora CKPiR w Zielonkach. Trzy grupy z Przedszkola Samorządowego w Węgrzcach z siedzibą w Bibicach miały okazję zwiedzić Izbę Bibicką. Małych gości ubranych w stroje krakowskie powitał sołtys Bibic i radny gminy Tadeusz Łysek, który oprowadził przedszkolaki po bibickiej ekspozycji, opowiedział o Bibicach oraz zwrócił uwagę na historyczne zdjęcia wiszące w budynku. Szkoła Podstawowa i Przedszkole Samorządowe w Przybysławicach również przygotowało dla swoich podopiecznych szeroki wachlarz zajęć. Uczniowie klas drugich i przedszkolaki uczestniczyły w zajęciach bibliotecznych na temat stroju krakowskiego. Dzieci odwiedziły członkinie Koła Regionalnego „Tradycja” oraz Koła Gospodyń Wiejskich „Przyjaciele Brzozówki” w Brzozówce. W szkolnej bibliotece można było oglądać wystawę materiałów poświęconym strojowi krakowskiemu. Dzieci z Niepublicznego Przedszkola „Mali Wielcy” w Brzozówce i Niepublicznego Przedszkola „Zaczarowany Ołówek” w Giebułtowie.
W sobotę w Centrum Integracji Społecznej w Zielonkach dyrektor Biblioteki Publicznej Mariusz Zieliński, inicjator święta, powitał gości: wójta gminy Zielonki Bogusława Króla, Ministra Infrastruktury Andrzeja Adamczyka, Wojewodę Małopolskiego Łukasza Kmitę, wicemarszałka Województwa Małopolskiego Łukasza Smółkę, starostę Powiatu Krakowskiego Wojciecha Pałkę, proboszcza parafii w Zielonkach ks. kan. Tadeusza Kozaka, wicedyrektora Małopolskiego Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu Piotra Gąsienicę, przewodniczącego Rady Gminy Zielonki Mirosława Golanko wraz z wiceprzewodniczącymi: Marzeną Gadzik-Wójcik, Krzysztofem Olawskim i Ryszardem Krawczykiem oraz radnych gminy Zielonki. Zaproszenie przyjęli także przewodniczący Rady Powiatu Krakowskiego Piotr Goraj oraz radni powiatu – Wojciech Karwat i Jarosław Raźny. Przybyli także sołtysi z terenu gminy Zielonki, delegacje Kół Gospodyń Wiejskich i stowarzyszeń oraz hafciarki, kultywujące tradycyjny haft „od Zielonek”, przedstawicielki KGW z sąsiednich gmin – z Cianowic (gm. Skała), z Masłomiącej (gm. Michałowice) oraz Kryspinowa (gm. Liszki). Wśród gości nie zabrakło przedstawicieli oświaty i kultury – wicedyrektor Szkoły Podstawowej w Bibicach Elizy Emerli, dyrektor Samorządowego Przedszkola w Zielonkach Kingi Dziedzic oraz dyrektora Centrum Kultury, Promocji i Rekreacji Marka Płachty. Przedszkolaki z Zielonek podczas występu artystycznego zatańczyły z Lajkonikiem. Scenografia programu została stworzona pod kierownictwem Katarzyny Olesińskiej i Katarzyny Orzechowskiej. Scenariusz przygotowała Kinga Dziedzic, zaś choreografię i reżyserię opracowała Magdalena Łopacińska z CKPiR w Zielonkach.
Po odczytaniu okolicznościowego listu od wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotra Glińskiego nastąpiło rozstrzygnięcie konkursu na najsmaczniejszą potrawę kuchni regionalnej „Zielonecki Smaki 2022”, którego organizatorami byli Gmina Zielonki i Biblioteka Publiczna w Zielonkach – Izba Regionalna w Zielonkach, przy współpracy z Małopolskim Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu. Jego celem było gromadzenie i upowszechnianie receptur na tradycyjne potrawy i produkty regionalne, które zachowały się na terenie gminy Zielonki, a także promowanie bogactwa i różnorodności lokalnych tradycji kulinarnych wsi podkrakowskiej. Warunkiem udziału w konkursie było przygotowanie tradycyjnej potrawy regionalnej, motywem przewodnim był pasztet. Do udziału w konkursie zgłosiło się 10 uczestników spośród wszystkich kół gospodyń wiejskich, stowarzyszeń oraz nieformalnych grup z terenu naszej gminy. Zwycięzcą pierwszej edycji „Zieloneckich Smaków” zostało Koło Gospodyń Wiejskich w Bibicach, miejsce II zajęło Koło Gospodyń Wiejskich w Owczarach, a III – Koło Gospodyń Wiejskich „Przyjaciele Brzozówki w Brzozówce. Wójt Gminy Zielonki Bogusław Król wraz z wicedyrektorem Małopolskiego Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu Piotrem Gąsienicą wręczyli wszystkim uczestniczkom pamiątkowe dyplomy oraz upominki. Więcej o konkursie: link do strony biblioteki.
Jurajska Kapela Folklorystyczna gminy Zielonki z CKPiR zaprezentowała repertuar, na który złożyła się wiązanka popularnych piosenek i melodii krakowskich.
Bogusław Król, wójt gminy Zielonki, podziękował wszystkim mieszkańcom gminy za kultywowanie zwyczaju noszenia i wytwarzania tradycyjnego stroju krakowskiego według historycznego wzoru „od Zielonek”. Przewodniczący Rady Gminy Mirosław Golanko podkreślił, jak ważnym jest dbanie przez samorząd oraz liczne nieformalne grupy i samych mieszkańców o historyczny strój krakowski, o tradycję Pucheroków i Herodów, wszelkie tego typy inicjatywy będą się spotykały z przychylnością i aprobatą Rady Gminy Zielonki. Zaapelował do radnych, aby dla podkreślenia rangi Święta Stroju Krakowskiego ustanowionego uchwałą Rady Gminy Zielonki, co roku, radni tej i przyszłych kadencji, uczestniczyli w sesji rady odbywającej się w październiku w tradycyjnych strojach krakowskich lub z ich elementami.
Najważniejszym punktem programu było wręczenie Nagrody Wójta Gminy Zielonki „za upowszechnianie folkloru i dziedzictwa kulturowego gminy Zielonki” założycielowi Izby Regionalnej w Zielonkach i inicjatorowi ustanowienia Święta Stroju Krakowskiego w gminie Zielonki Mariuszowi Zielińskiemu. Nagrodę wręczyli Bogusław Król i Mirosław Golanko. Laudację wygłosiła wiceprzewodnicząca Rady Gminy Zielonki Marzena Gadzik-Wójcik, członek kapituły przyznającej nagrodę, podkreślając szczególne osiągnięcia dyrektora M. Zielińskiego na rzecz rozwoju kultury, folkloru i etnografii, podnoszenia ich jakości, wnoszenia istotnego wkładu w poszerzenie i promocję oferty kulturalnej na terenie gminy Zielonki.
Kolejnym punktem programu była projekcja filmu przygotowanego przez Bibliotekę Publiczną w Zielonkach „Nasze Zielonki – ostoja tradycji” oraz projekcja nagranego przemówienia prezesa Kraków Airport Radosława Włoszka.
Wojewoda Małopolski Łukasz Kmita odczytał list Pierwszej Damy RP – Agaty Kornhauser-Dudy – pani prezydentowa objęła obchody I Święta Stroju Krakowskiego honorowym patronatem, lecz z powodu innych obowiązków nie mogła osobiście gościć w Zielonkach.
Do gości słowa skierowali także Minister Infrastruktury Andrzej Adamczyk, wicemarszałek Województwa Małopolskiego Łukasz Smółka i Starosta Powiatu Krakowskiego Wojciech Pałka. Prócz wymienionych listy okolicznościowe i gratulacje nadesłali dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Warszawie Katarzyna Zalasińska, dyrektor Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi Katarzyny Saks, dyrektor Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie Robert Zydel, pełnomocnik Prezydenta Miasta Krakowa do spraw Kultury – Robert Piaskowski, prezes Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego Anna Weronika Brzezińska i Prezes Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego Oddział Kraków Łukasz Sochacki.
– Jesteśmy świadomi, że nie byłoby dzisiejszego święta, gdyby nie było depozytariuszy kultury materialnej, czyli wszystkich was tu zgromadzonych. Dzięki waszej postawie ludowe dziedzictwo gminy Zielonki było, jest, a dziś jestem w pełni przekonany, że będzie trwać nadal w postaci zwyczaju noszenia stroju krakowskiego jako wyrazu manifestacji uczuć narodowych w naszej „małej Ojczyźnie”. Dzięki wam przetrwa on w przedszkolach, szkołach, Kołach Gospodyń Wiejskich, w parafiach – powiedział Mariusz Zieliński zapraszając wszystkich do wpisywania się w wystawionej pamiątkowej „Kronice Święta Stroju Krakowskiego w gminie Zielonki”, po czym rozpoczęła się biesiada.
KG, JR, red. IO, KB
Więcej zdjęć: galeria na FB
Opisujemy: zdjęcia przedstawiają uczestników Święta Stroju Krakowskiego w gminie Zielonki i Tygodnia Kultury Ludowej
